Thị trường tiền mã hóa mang đến cho bạn rất nhiều cơ hội cùng với đó là sự tự do trong việc quản lý tài sản của chính mình, đó là điều không cần bàn cãi. Tuy nhiên, đi kèm với sự tự do đó là những rủi ro rất lớn khi những kẻ lừa đảo tinh vi có vô vàn mánh khóe để tấn công những nhà đầu tư bất cẩn.
Scam là gì?
“Scam” trong tiếng Anh có nghĩa là lừa đảo, dùng để mô tả việc một người hoặc một tổ chức nào đó thực hiện các hành vi bất chính nhằm chiếm đoạt tiền/tài sản của người khác.
Khi thị trường crypto ngày càng trưởng thành và lớn mạnh, thì những kẻ lừa đảo cũng ngày càng tinh vi hơn. Thay vì thực hiện các vụ scam quá lộ liễu, scammer thường dùng các kĩ thuật phức tạp hơn nhiều để moi tiền từ ví của bạn.
Các hình thức scam trong crypto
1. Hack
Đây là một hình thức phổ biến, được thực hiện bằng cách kẻ lừa đảo sẽ truy cập vào tài khoản cá nhân của người dùng, nhờ công nghệ hack để đột nhập vào thiết bị di động, máy tính cá nhân hoặc hệ thống mạng internet người đó đang dùng để đánh cắp các thông tin cá nhân quan trọng.
2. Giả mạo danh tính
Loại hình scam này liên quan đến việc sử dụng danh tính cá nhân của người khác để gian lận, trộm cắp tiền hoặc thu lợi ích khác từ việc đó.
3. Scam Airdrop
Scam Airdrop là một chiêu trò lừa đảo dựa trên việc tạo ra một token scam và gửi tặng nó đến tài khoản người dùng hoặc giả mạo thông tin của các dự án/nhân vật nổi tiếng trong thế giới tiền điện tử để cung cấp quà tặng là các token. Tuy nhiên thực chất đây chỉ là giả mạo nhằm lấy được tiền hoặc thông tin cá nhân của bạn.
Khi bạn approve token trong ví của bạn thì ngay lập tức toàn bộ số tiền của bạn sẽ được chuyển đến 1 ví khác
4. Scam thông qua các đợt ICO/IDO/IGO
Cùng với sự phát triển của công nghệ blockchain, ICO/IDO/IGO trở thành phương pháp gọi vốn đơn giản và tiết kiệm chi phí cho các dự án mới.
Tuy nhiên, ICO cũng tạo ra nhiều cơ hội lừa đảo hơn. Theo một báo cáo vào đầu năm 2021, trong tổng số 1.014 dự án gọi vốn thông qua ICO, có 576 dự án được xác định là scam với tổng thiệt hại ước tính $10.12 tỷ.
Có hai hình thức ICO/IDO/IGO scam phổ biến.
Hình thức đầu tiên là dự án tung ra một đồng coin scam thực sự, thu hút các nhà đầu tư bằng cách “vẽ” ra một whitelist hấp dẫn, một team dev đầy kinh nghiệm hay roadmap dài hơi hòng tạo ra một viễn cảnh tăng trưởng trong tương lai với chỉ số ROI ấn tượng.
Để rồi, sau khi đã tạo dựng được niềm tin với các nhà đầu tư, dòng tiền đổ về dự án đó thì Bùm! Team dự án biến mất với toàn bộ số vốn của các nhà đầu tư.
Hình thức thứ hai, kẻ lừa đảo sẽ tạo một trang web hoặc tài khoản mạng xã hội giả mạo với những thông tin trùng khớp với 1 đợt ICO/IDO/IGO thật sự đang diễn ra và chào mời các nhà đầu tư. Với một số nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm hoặc không kiểm tra kỹ thông tin, họ sẽ tham gia ICO thông qua các trang web giả mạo đó và mất tiền cho kẻ lừa đảo mà không nhận được đồng token nào cả.
5. Ví tiền điện tử giả
Bạn không thể giữ tiền điện tử trong tài khoản ngân hàng thông thường. Cách chuẩn nhất là để lưu trữ chúng là ví tiền điện tử.
Ví tiền điện tử có thể là một thiết bị, một phần mềm hoặc một dịch vụ được cung cấp bởi một sàn giao dịch tiền điện tử. Nó lưu trữ các khóa kỹ thuật số bạn cần để truy cập vào các khoản đầu tư tiền điện tử của mình và cung cấp chữ ký kỹ thuật số cho các giao dịch mua hàng bạn thực hiện bằng tiền điện tử.
Như đã lưu ý ở trên, một vấn đề với ví tiền điện tử là nguy cơ bị hack. Nhưng một số tên trộm gặp rắc rối khi xâm nhập vào ví tiền điện tử thực.
Thay vào đó, chúng cung cấp những ví giả trực tuyến hoặc trong các app store dành cho thiết bị di động. Những kẻ lừa đảo nắm giữ chìa khóa chính của các ví giả này, vì vậy chúng hoàn toàn có thể dễ dàng chuyển tài sản của bạn đi bất cứ lúc nào.
Vụ lừa đảo ví Bitcoin Gold năm 2017 là một ví dụ điển hình. Một hacker thông minh đã thuyết phục những người tạo ra Bitcoin Gold – một phiên bản phụ hợp pháp mới ra mắt của Bitcoin – quảng cáo cho trang web mybtgwallet.com, dùng để lưu trữ BTCgold. Người tạo ra trang web này sau đó đã đánh cắp hơn 3 triệu đô la Bitcoin và hơn 200.000 đô la bằng các loại tiền tệ khác.
Để tránh bị kẻ lừa đảo lấy tiền điện tử của bạn, hãy chỉ sử dụng các dịch vụ ví tiền điện tử nổi tiếng với hồ sơ theo dõi đã được chứng minh như Trust, Safepal, Coinbase, Metamask, C98. Lập ví C98 tại đây,
Hệ thống an toàn nhất là để hầu hết các khoản đầu tư của bạn trong một ví “lạnh” không được kết nối với Internet. Chuyển tiền điện tử từ đó sang ví “nóng” được kết nối Internet của bạn chỉ khi bạn cần thực hiện giao dịch
6. Mô hình Ponzi
Mô hình Ponzi hay mô hình kim tự tháp, đều là những hình thức đa cấp biến tướng. Trong đó những người tham gia trước tìm cách lôi kéo, dụ dỗ những người mới tham gia vào đầu tư. Bản chất của mô hình này là sử dụng tiền huy động được từ những người tham gia sau để trả lợi nhuận cho người tham gia trước.
Người giới thiệu thường sẽ đưa ra cam kết trả lợi tức cao cho người được giới thiệu và đưa ra những tấm gương đã từng nhận được lợi tức cao trước đây để hấp dẫn họ. Người đến sau này sau khi bị hấp dẫn bởi lợi tức cao sẽ bỏ tiền vào đầu tư và tiếp tục giới thiệu dự án lại cho những người mới.
Đến một lúc nào đó, khi những người đứng đầu dự án nhận thấy đã gom đủ tiền từ các nhà đầu tư và không thể tiếp tục kêu gọi người mới vào mạng lưới được nữa thì mô hình Ponzi sẽ sụp đổ.
7. Nhận tín hiệu giao dịch
Trong lừa đảo tín hiệu trading, kẻ lừa đảo thường yêu cầu người theo dõi tham gia các kênh/nhóm Telegram hoặc Discord để nhận được tín hiệu giao dịch. Để tham gia vào các nhóm đó bạn cần phải trả một khoản phí. Lừa đảo ở chỗ các tín hiệu và các nhóm cung cấp tín hiệu giao dịch này hoàn toàn không có giá trị.
Scammer thường sẽ thực hiện với số lượng nhóm rất lớn. Trong 50% số group, họ sẽ dự đoán giá đồng coin nào đó đi lên. Trong một nửa số group còn lại, họ sẽ nói là giá coin đó đi xuống. Vì sự biến động của giá coin, giá có thể đi lên hoặc đi xuống trên thị trường.
Dựa vào kết quả thực tế, scammer chọn các group có kết quả đúng rồi tiếp tục lặp lại các bước trên. Hắn sẽ lặp lại cho đến khi chỉ còn một vài nhóm nhỏ với kết quả dự đoán chính xác qua các bước trên. Lúc này scammer sẽ nói rằng không cho tín hiệu nữa và bạn phải gia nhập vào nhóm VIP, VVIP để tiếp tục nhận tín hiệu với mức giá cắt cổ.
Những người đã bị phụ thuộc vào tín hiệu của scammer sẽ buộc phải tham gia nhóm mới và trả phí để được gia nhập. Một khi đã nhận tiền của bạn, “năng lực dự đoán” của những kẻ này sẽ biến mất.
Bạn nên nhớ rằng, không ai có thể dự đoán chính xác biến động thị trường hay giá một đồng coin sẽ như thế nào. Đừng nên trả phí cho bất cứ hội nhóm tín hiệu nào đưa ra lời khẳng định chắc chắn rằng giá một đồng coin sẽ đi lên hay đi xuống.
Làm sao để nhận biết dự án scam?
Được mời hoặc được yêu cầu mời người khác tham gia đầu tư
Tất cả các sàn giao dịch tiền điện tử uy tín và chính thống đều không vận hành theo mô hình MLM (Multi-Level Marketing). Vậy nên khi bạn được ai đó giới thiệu dự án theo mô hình MLM hoặc được yêu cầu mời người mới tham gia đầu tư dự án để nhận lợi nhuận, hãy tránh xa nó ngay. Đây chắc chắn là một hình thức scam không hề mới nhưng vẫn rất nhiều người bị lừa.
Gửi tin nhắn riêng quảng cáo các cơ hội đầu tư
Dấu hiệu nhận biết scam ở đây là khi một ai đó cố tình gửi tin nhắn riêng cho bạn trên telegram/email/discord để giới thiệu cơ hội kiếm tiền điện tử/tham gia airdrop, private sale,…
Tuy nhiên, các dự án thật sự nghiêm túc và uy tín hầu như không bao giờ gửi tin nhắn riêng cho các nhà đầu tư để kêu gọi vốn hay quảng cáo các ưu đãi đặc biệt. Các chương trình kiểu như vậy sẽ phải được thông báo chính thức trên các kênh thông tin như Telegram, Medium, Twitter,… của dự án và kèm theo chương trình, thể lệ rõ ràng. Hãy kiểm tra thông tin thật kỹ trên trang web và các trang mạng xã hội chính thống của dự án đó.
Đưa ra cam kết lợi nhuận rất cao vượt mức thực tế
Bạn cũng nên cẩn thận với trường hợp này vì đa số các dự án lừa đảo đều tuyên bố, thậm chí là cam kết sẽ mang lại cho bạn mức lợi nhuận khủng, gấp nhiều lần số vốn bạn bỏ ra mà không có bất kỳ rủi ro nào cả.
Hãy nhớ rằng kể cả các chuyên gia, những người đã có kinh nghiệm lâu năm trong thị trường này cũng có thể bị thua lỗ và không thể luôn đảm bảo lợi nhuận cho chính họ, chứ đừng nói đến cam kết mang tiền về cho bạn.
Cách phòng tránh scam
Hãy nghiên cứu thật kỹ lưỡng một dự án trước khi bỏ tiền đầu tư. Sau cùng, chỉ có bạn là người chịu trách nhiệm với tiền bạc và khoản đầu tư của mình. Do đó, luôn lưu ý, chỉ giao dịch với những công ty có website, có số hotline, thông tin giới thiệu, thông tin liên hệ và địa chỉ minh bạch, rõ ràng. Cảnh giác với những hình thức kiếm tiền quá dễ dàng và những lời hứa lợi nhuận khổng lồ. Nên nhớ, không cho bất kỳ người nào trên mạng biết tài khoản và mật khẩu của bạn vì rất có thể là kẻ lừa đảo đang cố tình khai thác thông tin để trục lợi.
Nếu bạn được liên hệ bất ngờ về cơ hội đầu tư tiền điện tử, thì đó có thể là một chiêu trò scam. Đừng click vào bất kỳ đường liên kết đáng ngờ nào, không cung cấp thông tin cá nhân của bạn hoặc chuyển tiền cho các dự án quảng cáo như vậy.
Bạn cần một ví tiền điện tử đủ an toàn khi bắt đầu tham gia vào thị trường này. Ví nóng thường có nguy cơ bị hack cao hơn, vì vậy ví lạnh được khuyến nghị để sử dụng trong trường hợp này. Hãy luôn giữ passphrase và private key của bạn ở nơi an toàn.
Các trò gian lận tiền điện tử thường hứa hẹn tạo ra lợi nhuận cao từ khoản đầu tư ban đầu của bạn. Hãy nhớ rằng không có bữa cơm nào là miễn phí cả.
Rất nhiều người đã phải học hỏi, nghiên cứu không ngừng và chấp nhận thua lỗ thời gian đầu để có kinh nghiệm trong thị trường này. Vậy tại sao bạn lại nghĩ bạn chỉ cần ngồi đó, bỏ tiền ra và có người sẽ tự nguyện nhân đôi, nhân ba số tiền đó cho bạn? Bất kỳ dự án nào hứa hẹn cơ hội đầu tư làm giàu nhanh chóng đều có khả năng lừa đảo.
Để tránh khỏi các rủi ro, bạn cần tham gia đầu tư Bitcoin thông qua các sàn giao dịch tiền kỹ thuật số uy tin
Một trong số các sàn giao dịch uy tín hiện nay có thể kể đến như: Binance | Bybit | MEXC | OKX | FTX …
Kết luận
Khi thị trường tiền điện tử ngày càng phát triển, chắc chắn nó sẽ vẫn là trọng tâm hàng đầu của những kẻ lừa đảo. Việc nhận biết và vượt qua những chiêu trò scam này nghe thì có vẻ dễ dàng, nhưng không nên đánh giá thấp chiến thuật của những kẻ lừa đảo thời hiện đại.
Như vậy, Coinexpress đã chia sẻ đến bạn về Scam là gì. Hy vọng rằng bài viết này sẽ giúp bạn có thể phát hiện sớm một vụ scam tiền điện tử và ngăn chặn nó xảy ra với mình. Hãy nhớ rằng chỉ có nỗ lực học hỏi, nâng cao kiến thức không ngừng và có trách nhiệm với mỗi đồng tiền bỏ ra khi đầu tư mới giúp bạn có được lợi nhuận bền vững trong thị trường này.
Tham gia nhóm Telegram của CoinExpress để thảo luận thêm >>
