Vào ngày Nga bắt đầu chiến tranh với Ukraine, Fadey thức dậy lúc 9 giờ sáng. Anh ấy nhận được một đống tin nhắn Telegram từ bạn bè. Họ hỏi anh ta chuyện gì đang xảy ra ở Western Lviv, nơi Fadey đang sống. Sau khi xem xét nhanh các tin tức, anh ấy nhận ra rằng đất nước của mình đang bị bao vây. Anh quyết định bỏ trốn đến biên giới, nhắm đến Ba Lan.
Fadey là bút danh được sử dụng bởi một người tị nạn Ukraine 20 tuổi. Anh ấy cần bảo vệ sự riêng tư của mình vì công dân Ukraina từ 18 đến 60 tuổi bắt buộc phải nhập ngũ. Điều này có nghĩa là Fadey không thể rời khỏi Ukraina mà không có giấy xác nhận của chính phủ. Fadey và bạn gái cần phải tìm cách thoát khỏi Ukraina càng nhanh càng tốt trước khi nơi anh đang sống bị bao vây. Để thực hiện được điều này, anh cần phải có hai thứ: kết quả xét nghiệm Covid âm tính và tiền.
Anh ấy nói, “Tôi không thể rút tiền mặt vì hàng đợi đến máy ATM rất dài và tôi không thể đợi lâu như vậy.”
Thay vào đó, anh ấy đã tìm đến Bitcoin.
Fadey cho biết anh đã thực hiện một cuộc trao đổi ngang hàng (P2P) với một người bạn. Anh ấy đã chuyển 600 đô la Bitcoin vào ví của bạn mình và nhận lại đô la Mỹ. Sau đó, anh ta sử dụng tiền pháp định để trả tiền cho một chuyến xe buýt qua biên giới. Số tiền còn lại trả cho một đêm ở ký túc xá cho bản thân và bạn gái, và một số đồ ăn.
Tốc độ và sự dễ dàng của giao dịch tiền điện tử này là rất quan trọng bởi chỉ trong vòng sau hai giờ kể từ khi Fadey đi đến Ba Lan an toàn, Ukraine đã đóng cửa biên giới đối với tất cả nam giới trong độ tuổi chiến đấu.
Người tị nạn Ukraine: Vượt biên
Trong chuyến hành trình xuyên biên giới, Fadey đã bỏ vào túi mình một chiếc ví lạnh. Chứa 40% số tiền tiết kiệm cả đời của anh ấy, khoảng 2.000 USD bằng Bitcoin. Chiếc ví lạnh này kết hợp với một mã truy cập duy nhất, đã trở thành chìa khóa cho sự tồn tại tài chính của anh ấy. Fadey nói, “Tôi chỉ cần viết mật khẩu trên một mảnh giấy và mang theo bên mình.”
Ở Ba Lan, có hơn 175 máy ATM Bitcoin, cho phép những người tị nạn đã bỏ trốn cùng Bitcoin rút bằng tiền mặt.
Kinh nghiệm của Fadey làm nổi bật một số tính năng quan trọng nhất của Bitcoin đó là tiền điện tử không bị giới hạn bởi biên giới các quốc gia, không bị kiểm soát bởi ngân hàng. Quyền truy cập vào nó được liên kết với chủ sở hữu bằng mật khẩu. Tất cả điều này làm cho việc bitcoin cực kỳ an toàn so với tiền mặt.
Trong tháng qua, gần một phần tư dân số Ukraine đã buộc phải rời bỏ nhà cửa của họ. Chiến tranh đã làm căng thẳng hệ thống tài chính của đất nước. Khi cuộc xâm lược diễn ra, các máy ATM trên khắp đất nước bắt đầu cạn kiệt tiền mặt. Một số người đứng xếp hàng dài để lấy tiền. Khi đến các máy ATM, họ bị tính phí cao và không được phép rút quá 33 đô la. Họ cũng không thể chuyển tiền trực tuyến bằng tài khoản ngân hàng nội địa của họ. Ngân hàng trung ương đã đình chỉ chuyển khoản trên mạng vào cùng ngày Nga tấn công nước này.
Đây là một cơn bão hoàn hảo để tạo cơ hội hiện thực hoá cho tiền điện tử. Các đường viền kín. Một đồng tiền mất giá nhanh chóng. Mối đe dọa của việc Nga tiếp quản đất nước. Sự dịch chuyển của đồng tiền Ukraine – đồng Hryvnia – có lợi cho đồng Rúp. Đó là một ví dụ khẩn cấp, trong thế giới thực, đáng sợ về cách tiền điện tử có thể thay đổi kết quả tồn tại.
Sức mạnh trong tiền điện tử
Brian Mosoff là Giám đốc điều hành của nền tảng đầu tư Ether Capital có trụ sở tại Toronto. Ông nói, “Tiền điện tử là một thứ rất mạnh mẽ đối với một nhóm người không có sự ổn định về tài chính hoặc chính trị ở thời điểm này. Họ có cơ hội lưu trữ tiền của mình trong một số loại tài sản hoặc sản phẩm về cơ bản có thể được giữ bằng mật khẩu”.
Trong vòng vài giờ sau khi Nga tấn công Ukraine, hệ thống tài chính của nước này bắt đầu có dấu hiệu căng thẳng. Những người tị nạn Ukraine dự định chạy trốn đã bị mắc kẹt.
Alex Gladstein là quản lý của một Tổ chức Nhân quyền ở Ukraine từ năm 2009. Ông nói, “Trong vòng vài giờ, nền kinh tế của đất nước đã biến mất. Mọi thứ đã bị đóng băng. Đột nhiên, chúng ta đang đối phó với một nền kinh tế thời chiến. Điều này đã xảy ra trong vòng một vài ngày. Chúng tôi đang nói về 24 đến 48 giờ ”.
Fadey nói rằng anh không thể chuyển tiền trong tài khoản ngân hàng của mình ở Ukraine sang tài khoản của anh ở Ba Lan được. Tuy nhiên, tiền điện tử đã giảm thiểu tác động của tình trạng này.
Kho tiền điện tử của Fadey chủ yếu là Bitcoin. Sau đó, anh ấy nắm giữ thêm Monero, thứ mà anh ấy giữ trên sàn giao dịch tiền điện tử Binance và sàn MEXC.
Vấn đề ngân hàng
Alex Hammond là chuyên gia thương mại tự do tại Viện Kinh tế. Anh ấy đã dành vài tháng ở Ukraine vào năm ngoái và hiện đang ở Ba Lan. Ông cho biết rất khó để rút tiền ra khỏi các ngân hàng Ukraine trong những tuần dẫn đến cuộc xâm lược. “Trong nhiều tuần trước cuộc xâm lược, hầu hết những người Ukraine mà tôi biết đều tích cực cố gắng rút càng nhiều tiền càng tốt từ tài khoản ngân hàng Ukraine của họ”. Ông cho biết họ đã chuyển tiền cho các ngân hàng Anh, ngân hàng Mỹ hoặc đổi tiền lấy tiền điện tử.
Ví dụ như Maria Chaplia, là một công dân Ukraine hiện đang sống ở Ba Lan. Ban đầu, cô ấy bắt đầu quan tâm đến tiền điện tử khi ngân hàng ở Ukraine không cho phép cô ấy rút một lượng tiền lớn. Các khoản phí mà PayPal tính cao hơn mức cô ấy muốn trả. “Với tiền điện tử, nó dễ dàng hơn rất nhiều.”
Ở Ba Lan, việc cố gắng truy cập số tiền được giữ trong tài khoản Ukraine cũng bị gây khó khăn. “Bạn có chắc chắn muốn truy cập tài khoản ngân hàng Ukraina của mình ở Ba Lan không? Chúc may mắn!” Gladstein nói rằng đó là một thông báo gửi về điện thoại sau khi bạn bị từ chối truy cập.
Ngay cả sau khi luật bảo vệ những người xin tị nạn được ban hành, Gladstein cảnh báo rằng hầu hết những người tị nạn từ Ukraine không thể vào một ngân hàng ở Ba Lan và mở một tài khoản ngân hàng.
Pablo Villalba là Giám đốc điều hành của Quỹ Kimchi, quỹ đầu tư vào nhiều loại tiền điện tử khác nhau. Anh ấy nói, “Không phải ai cũng có ví tiền điện tử. Nhưng những người có tài khoản thì coi nó như một tài khoản ngân hàng và thực hiện các giao dịch với nó trong thời kỳ khủng hoảng ”.
Người tị nạn Ukraine và nền kinh tế Bitcoin
Rất lâu trước khi chiến tranh xảy ra khiến người tị nạn Ukraine có lý do để chuyển sang Bitcoin, Ukraine là một trong những quốc gia có quyền hạn về tiền điện tử tiến bộ nhất trên thế giới. Quốc gia này đứng thứ tư trên thế giới về việc áp dụng tài sản kỹ thuật số. Đầu tháng này, quốc gia này đã thông qua dự luật hợp pháp hóa tiền điện tử.
Gladstein cho biết Đông Âu từ lâu đã quan tâm đến tài sản kỹ thuật số và Ukraine nói riêng là một địa điểm nổi tiếng về công nghệ. “Có rất nhiều sàn giao dịch chứng khoán Ukraine, các công ty và thậm chí cả các nhà phát triển. Tất cả người dân đều có điện thoại. Đó là một quốc gia được kết nối rất tốt, rất tập trung vào Công Nghệ Thông Tin, có lẽ còn hơn cả Mỹ ”.
Kiến thức kỹ thuật này đặc biệt hữu ích khi người Ukraine sử dụng ví tiền điện tử của họ như một cách duy nhất để truy cập khoản tiết kiệm của họ.
Mạng sét
Những tiến bộ gần đây trong công nghệ thanh toán đã làm cho các giao dịch tiền điện tử trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết . Lightning Network là một lớp thanh toán được xây dựng trên lớp cơ sở của Bitcoin cho phép thực hiện các giao dịch gần như ngay lập tức.
Một số người Ukraine sử dụng nó để tạo điều kiện cho các giao dịch ngang hàng. Những người khác nhận thấy rằng Lightning là một cách rẻ và nhanh chóng để nhận các khoản đóng góp và chuyển tiền từ mọi nơi trên thế giới.
Quá trình thanh toán rất đơn giản và mất chưa đến 60 giây. Người dùng có thể tải xuống một ứng dụng như ví Muun. Sau đó, họ nhập mã pin gồm bốn chữ số và bắt đầu gửi và nhận các khoản thanh toán tiền điện tử chỉ đơn giản bằng cách hiển thị mã QR.
Gladstein nói: “Ngồi ở Hoa Kỳ, tôi cũng có thể gửi cho bạn bất kỳ số tiền nào và bất kỳ lúc nào bạn cần. Chúng tôi không phải lo lắng về việc trở thành người tị nạn. Bạn không có hộ chiếu Ba Lan hoặc tài khoản ngân hàng không thành vấn đề. Không có thứ nào trong số này quan trọng cả ”.
Cho tiền điện tử một cơ hội
Constantin Kogan là người đồng sáng lập hệ sinh thái trò chơi dựa trên blockchain. Các thành viên trong nhóm của anh ấy ở cả Ukraine và Nga. Kogan nói rằng một trong những nhân viên người Ukraine của anh ấy vẫn ở lại đất nước, nhưng vợ và con của anh ấy đã đến biên giới bằng một chiếc ví tiền điện tử.
Để giữ an toàn cho gia đình tránh khỏi bị cướp bóc khi di chuyển qua biên giới các nước, anh ấy đã có một kế hoạch bảo mật tài chính rất hay: đó là sẽ thường xuyên gửi tiền vào ví tiền điện tử của vợ mình khi cần đến, không cầm một lượng tiền mặt lớn trong người để tránh sự chú ý, cũng như khơi dậy lòng tham của những kẻ xấu. Anh ấy giữ phần lớn giá trị ròng của mình (khoảng 60%) bằng tiền điện tử, chủ yếu là stablecoin.
Chaplia nói rằng nhiều người bạn của cô ấy ở Ukraine “có mối quan tâm rất, rất sâu sắc đến tiền điện tử”. Đối với cô ấy, việc chuyển một phần tiền mặt sang Bitcoin, Ethereum và Tether giống như vàng kỹ thuật số. Đó là một cách để lưu trữ tiền mặt một cách an toàn và quên nó đi. “Tôi phải thừa nhận rằng tôi đã từng hoài nghi về tiền điện tử, nhưng vì chiến tranh, tôi phải cho chúng một cơ hội.”
